تولید نوشتافزار ایرانی با کاغذ ایرانی
تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۸۵۵۹۴
مدیرعامل مجمع ایراننوشت از برنامهریزی برای استفاده از کاغذ ایرانی در تولید لوازمالتحریر خبر داد و از مزایای این کاغذ برای چرخه تولید گفت. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نوشتافزار ایرانی اسلامی که 12 سال است در عرصه صنعت و فرهنگ آغاز به کار کرده، توانسته است در این مدت نظر خانوادههای ایرانی را بهسمت خود جلب کند و در سبد خانوار جای بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با شروع حرکت تولید در این مسیر و تشکیل کارگاههای متعدد و حلقههای میانی، در زمان حاضر برآورد میشود که بیش از 50 درصد بازار نوشتافزار در دست تولیدکنندگان داخلی است. هرچند صنعت نوشتافزار در یک دهه گذشته توانسته است با عبور از فراز و نشیبهای مختلف، جای خود را در بازار ایران ثابت نگاه دارد، اما بهنظر میرسد همچنان با چالشهای متعددی مواجه است. با این حال، این صنعت که رهبر معظم انقلاب آن را «افتخارآفرین» توصیف کردند، برای دهه دوم فعالیت خود چشماندازی را ترسیم کرده است. محمد یقینی، مدیرعامل ایراننوشت، در گفتوگو با تسنیم به برخی از چالشهای این صنعت در یک دهه دوم فعالیت خود و نقشه راهی که برای آن ترسیم شده است، اشاره کرد. مشروح این گفتوگو را در ادامه میخوانید:
*تسنیم: آقای یقینی صنعت نوشتافزار ایرانی پس از عبور از مشکلات و موانع متعدد و با داشتن تجربهای حدود 12 سال، تقریباً با پختگی رسیده است. این صنعت در سال گذشته با چه موانعی همراه بود؟
در سال گذشته مسئله تخصیص ارز یکسری مشکلات را برای تولیدکنندگان ایجاد کرد و موجب وقفه در کار تولید شد، اما خدا را شکر منجر به بحران نشد. بعد از شروع سال تحصیلی به دلیل شرایط رکودی که در کل فضای اقتصادی رخ داده بود، فروش نوشتافزار کم شد. طبق گفته فعالان بازار، میزان فروش در سال گذشته کاهش چشمگیری داشت و نقدینگی در بازار کم بود؛ به طوری که میتوان گفت در قیاس با سال 1401، بین 10 تا 20 درصد کاهش داشت. با توجه به تجربه این سالها میتوان گفت، اصلیترین چالشی که صنعت نوشتافزار با آن روبروست، نوسان بازار است. در چند سال گذشته این صنعت با چالشهای متعددی مواجه بوده است؛ از تخصیص ارز گرفته تا مسئله کرونا و ... . به همین دلیل برنامهریزی تولیدکنندگان با چالش همراه بوده است.
مسئله دیگری که همیشه تولیدکنندگان را آزار داده و هر سال پررنگتر میشود، مسئله قاچاق است. شاید تا 10 سال پیش قاچاق مسئله اصلی صنعت نوشتافزار نبود؛ چون واردات به صورت گسترده از مبادی قانونی انجام میشد اما هر سال که تولید تقویت میشود، انگیزه برای قاچاق بیشتر میشود؛ بهخصوص در زمینه اقلامی که ارز به آنها تخصیص داده نمیشود. این را باید در نظر بگیریم که بسیاری از تولیدکنندگان صنعت نوشتافزار قبلاً تولیدکننده نبودهاند؛ اگر این دسته از تولیدکنندگان ببینند که مسیر قاچاق اینقدر در دسترس است_چه رسمی به همراه دیگر اقلام و چه غیررسمی از طریق کولبرها و..._ دلسرد میشوند؛ چراکه تولیدکننده در کنار تولید دغدغههای دیگری چون مالیات و... را نیز دارد. برخی از این تولیدکنندگان روحیه بازرگانی دارند و میتوانند به جای اول بازگردند. این شرایط تلخ است.
موریانه صنعت نوشتافزار
قاچاق از جمله مسائلی است که همه صنایع را اذیت و فضای تسهیلگری تولید را دچار چالش میکند. نمیخواهم ناامیدانه صحبت کنم، اما اگر بخواهیم گام دوم را در تولید نوشتافزار برداریم باید سیاستهای ایجابی در سطح حکمرانی در نظر بگیریم.
همانطور که گفتم این مسئله صرفاً برای تولیدکنندگان نوشتافزار نیست و ناظر به همه تولیدکنندگان است. اما اگر در حوزه نوشتافزار تصمیماتی گرفته شود، میتواند به رشد این صنعت کمک کند. مثلاً در سال گذشته اخباری مبنی بر تخصیص یارانه به خانوادهها برای خرید نوشتافزار شنیده بودیم که البته متاسفانه به دلیل اینکه تصمیم دهه نودی بود، به جایی نرسید و تبدیل به یارانه شیر در مدارس شد. صنعت نوشتافزار نیازمند به این دست از تصمیمهاست؛ البته اگر در زمان درستی اتخاذ شود.
این صنعت در قیاس با بسیاری از صنایع، خیلی بزرگ نیست و میتوان با در نظر گرفتن یک همت، حجم نوشتافزار ایرانی را افزایش داد؛ به عبارت دیگر با عدد کمی میتوان این صنعت را ارتقا داد.
با همه اینها در مجموع میتوان گفت که مسیر رشد در این صنعت متوقف نیست. برخی از تولیدکنندگان به سمت تولید اقلام جدید رفتهاند. نوشتافزار ایرانی همچنان در حال رشد است اما باید در سال جدید تمرکز را بر رفع موانع تولید گذاشت.
قدرت «باباسفنجی»ها در معادلات جهانی+ نموداربرخی از تصمیمها در کشور به درستی گرفته میشود، مانند سامانه یکپارچه ارز که برای مدیریت کلان مفید است، اما این تصمیمها در گام نخست تا زمانی که اشکالات آن برطرف شود، برای تولیدکنندگان موانع و گاه محدودیتهای عجیبی ایجاد میکند.
*تسنیم: به ارتقای محصولات اشاره کردید. در حال حاضر نوشتافزار ایرانی چند درصد اقلام مورد نیاز کشور را پوشش میدهد؟
از نظر دستهبندی کلی میتوان 15 گروه محصول را برای نوشتافزار در نظر گرفت، مانند انواع دفتر، انواع پانچ، انواع مداد و... . در حال حاضر ما در حدود 12 حوزه محصولی فعال هستیم که البته این 12 حوزه بیشترین مصرف را نیز دارد مانند دفاتر که حدود هزار مجموعه فعال هستند.
در حال حاضر حدود هشت قلم محصول هستند که مشابه داخلی ندارند؛ چرا که گاه تولید برخی از این اقلام در کشور صرفه اقتصادی ندارد. از سوی دیگر، تولید برخی از اقلام نیز در کشور آغاز شده اما مسیر را به کندی طی میکند که این امر بیش از هر چیز به توان تولیدکننده وابسته است. مجموعههای خصوصی وارد این مسیر شده و طبیعتاً با رشدی که از بازار دریافت میکنند، میتوانند تولید کنند.
در 12 حوزه محصولی میتوان گفت که میزان رقابت در تولید به حداکثر خود رسیده است. هرچند برخی از تولیدیها در دوران کرونا تعطیل شدند، اما ما در مجموع با افزایش تولیدکننده در برخی اقلام مواجه هستیم. این امر سبب میشود که قیمتها رقابتی شده و حاشیه سود کمتر شود.
*تسنیم: بعد از این مدت فعالیت، آیا بررسی انجام دادید که مصرفکنندگان تا چه میزان از مصرف این اقلام راضی بودند؟
ما نظرسنجی در نمایشگاه ایران نوشت انجام دادیم که براساس آن 80 درصد نسبت به مصرف این اقلام اعلام رضایت داشتند. سوال هم به این صورت بود که آیا برای شما مهم است که نوشتافزاری که میخرید، ایرانی باشد یا خیر. البته قرار است پیمایش ملی در این زمینه طراحی شود.
*تسنیم: هرچند نمیتوان میزان کالای قاچاق در بازار را به طور صحیح اعلام کرد، اما با بررسی که داشتید فکر میکنید در حال حاضر چقدر از بازار نوشتافزار را این اقلام پوشش میدهد؟
تقریباً طبق احصایی که وجود دارد بین 60 تا 70 درد ایرانی است. طبق مشاهدات میتوان گفت نیمی از محصولات خارجی که در بازار وجود دارد، قاچاق است. واردات خودکار، مداد و ماژیک ممنوع است و هرچه در بازار از جنس خارجی وجود دارد، قاچاق است.
*تسنیم: از برنامههای سال جدید بفرمایید. طبق برنامهای که برای 10 سال آینده صنعت نوشتافزار ترسیم شده، صادرات جزو مهمترین موضوعاتی است که قرار است در این مدت پیگیری شود. برنامه امسال برای این حوزه چیست؟
چند موضوع را در سال گذشته پیگیری کردیم و در سال جدید به صورت جدیتر دنبال خواهیم کرد. اولین موضوع صادرات محصولات نوشتافزار ایرانی است. یکی از مهمترین حرکتهای ایجابی در این فضا که می تواند منجر به رشد این صنعت شود، صادرات است. هرچند شاید این قضیه در وهله نخست و روی کاغذ سخت به نظر برسد، اما باید گفت که ما مجبوریم در این مسیر حرکت کنیم. همانطور که یک روز شروع سیاستهای تولیدی دشوار بود و برخی مخالف بودند، الان در دورهای هستیم که صادرات اینطور به نظر میرسد. اگر بخواهیم مزیتهای تولید ادامه داشته باشد، باید به سمت صادرات حرکت کنیم؛ در غیر این صورت رقابت داخلی و بین چند تولیدکننده محدود خواهد شد. دوباره به یک افولی دچار خواهیم شد که برخی صنایع و تولیدکنندگان در دیگر حوزهها دچار شدند. شرکتهایی چون ارج که دورهای در اوج بودند و در نهایت پیر شدند.
تولیدکنندگان در حال حاضر صادرات را برای خود دور و سخت میبینند. به همین دلیل اقداماتی چون پیگیری حاکمیتی، برگزاری رویدادهایی در همین رابطه داشتیم تا بحث صادرات در ذهن تولیدکننده پررنگ شود.
*تسنیم: هدف اول کدام بازارها در نظر گرفته شدهاند؟
بازار کشورهای منطقه به عنوان بازارهای اصلی در ابتدای امر در نظر گرفته شده است. در این گروه میتوان کشورها و بازارهای منطقه را به چند بخش تقسیم کرد؛ نخست کشورهای ضعیفتر هستند که محصولات اقتصادیتر میخواهند مانند عراق، افغانستان و سوریه. یکسری کشورها هم هستند که باید نوشتافزار باکیفیت در آنجا عرضه شود، مانند کشور ترکیه که هرچند خودش تولید دارد، اما از واردات نیز استقبال میکند. روسیه، کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند عمان، ارمنستان، قرقیزستان و... نیز از جمله کشورهای دسته دوم هستند که در گفتوگوهای اولیه اقبال نشان دادهاند. کشورهای درجه دو اروپا و کشورهای آفریقایی نیز از جمله بازارهای مقصد هستند که در درجه بعدی قرار میگیرند. برای این دسته از کشورها باید زمینه حمل و نقل و مبادلات مالی را فراهم کرد.
دستهبندی کلی از بازارهای مقصد انجام شده است. اگر بتوانیم زمینه ذهنی را در تولیدکنندگان ایجاد کنیم، میتوان به حرکت در این مسیر امیدوار بود. این مسیر نسبتاً پیچیده، سخت و زمانبر است که باید روی آن انرژی خاصی صرف کنیم. بخشهایی از دولت مانند معاونت علمی نیز در به سرانجام رساندن این ایده اقبال نشان دادهاند.
تولید نوشتافزار ایرانی با کاغذ ایرانی
برنامه دیگری که مجمع در سال جدید با دنبال آن است، استفاده از کاغذ ایرانی است. دولت از همان ابتدا درصدد این بود که مشکل کاغذ را رفع کند. اتفاقات خوبی در این زمینه رخ داده است که از جمله آنها میتوان به کارخانه کاغذ مازندران اشاره کرد که از نظر حجم تولید و تامین کاغذ کتابهای درسی به عدد قابل قبولی رسیده و حتی مازاد تولید نیز ممکن است در آینده داشته باشد و کاغذ را در بازار عرضه کند.
حوزه مصرفی کاغذ بیشتر حوزه نشر و تحریر است. در حوزه نشر برخی از ناشران از کاغذ ایرانی استفاده و آن را امتحان کردند. اما در حوزه تحریر هنوز چندان این اتفاق رخ نداده است. ما برای این منظور گفتوگوهایی با مدیریت کارخانه انجام دادیم تا مسیری برای استفاده از این کاغذ ایجاد شود؛ البته این امر مستلزم ذائقهسازی توسط وزارت آموزش و پرورش و صدا و سیماست. در این صورت حرکت در این مسیر هم به نفع تولیدکننده است، هم به نفع مصرفکننده.
البته این برنامه را نداریم که کاغذ ایرانی در وهله نخست به صورت صد در صد جایگزین کاغذ خارجی شود اما استفاده از کاغذ ایرانی به ویژه کاغذ مازندران از جهت بهداشت، عدم بازتاب نور و ... میتواند برای تولیدکننده و مصرفکننده جذاب باشد. در حال حاضر نیاز بازار 50 هزار تن در نظر گرفته شده که کاغذ ایرانی در گام نخست میتواند پنج تا 10 درصد این نیاز را برطرف کند و در یکی دو سال آینده این میزان به 30 درصد افزایش یابد.
یکی دو کارخانه دیگر هم هستند که در دو سال آینده خط تولید خود را آغاز خواهند کرد و کاغذ سفیدتر را تولید خواهد کرد. اگر کارخانه کاغذ شیراز که در مرحله نهایی است و کارخانه خوزستان(به غیر از کارخانه پارس) به بهرهبرداری برسند، میتوانند سهم استفاده از کاغذ ایرانی را در بخش تحریر افزایش دهند. علاوه بر این، استفاده از کاغذ سنگ نیز از گزینههاست. این کاغذ ویژگیهای خوبی دارد؛ از جمله اینکه ضد آب هستند و مقرون به صرفه هستند. هرچند این کاغذ مشکلاتی نیز دارد؛ از جمله آنکه سنگین است که البته در چندماه اخیر به دلیل استفاده از دان روز و نیروهای دانشگاهی توانستند تا حدودی این مسئله را رفع کنند.
مشکل کاراکتر برای تولید نوشتافزار رفع میشود؟
بخش دیگری که امسال پیگیری خواهیم کرد، موضوع محتوای تولیدات نوشتافزار است. استفاده از مفاهیم و محتوای جذاب غیر از کاراکترهای محبوب از جمله رویکرد ما در سال جدید خواهد بود. محتوای کاراکترمحور همیشه مورد استفاده قرار میگیرد، اما در نظر داریم در این بخش وارد فضای غیر کاراکتر نیز شویم؛ چرا که حجم کاراکترها کم و استفاده از آن نیز برای تولیدکنندگان گاه با موانعی همراه است. برای این منظور ما به سمت محتوای غیر کاراکتر حرکت میکنیم، مانند مکانهای اجتماعی و جغرافیایی، هنر، خط و ... که همگی هنر دست تصویرساز است. تصویرسازی در کور روز به روز قویتر میشود و سبک طراحی آنها به نوشتافزار نزدیک است. درصدد شبکهسازی از این تصویرگران هستیم تا بتوانیم با آنها ارتباط برقرار کرده و پلی باشیم برای برقراری ارتباط میان تولیدکننده و تصویرگران. با این شیوه میتوان تصویرهای ایرانی را در تولیدات استفاده کرد. تاکنون 200 تصویرگر شناسایی و آثارشان را بررسی کردیم که از این میان، حدود 80 تن هستند که میتوان در این مسیر با آنها همراه شد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: قاچاق تولید کاغذ در ایران صنعت کاغذ نوشت افزار ایرانی اسلامی نوشت افزار قاچاق تولید کاغذ در ایران صنعت کاغذ نوشت افزار ایرانی اسلامی نوشت افزار استفاده از کاغذ ایرانی برای تولیدکنندگان نوشت افزار ایرانی تولید نوشت افزار صنعت نوشت افزار سال گذشته حال حاضر سال جدید توان گفت برای تولید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۸۵۵۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تولید انبوه قطار ملی در ریل ماند/ مروری بر کارنامه قطار ایرانی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، مطابق ماده ۵۴ قانون برنامه ششم توسعه که تا پایان سال ۱۴۰۲ بود، وزارت صنعت، معدن و تجارت با همکاری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و همراهی دانشگاهها و جهاد دانشگاهی موظف به انتقال فناوری صنایع ریلی به داخل کشور و رسیدن به سهم ساخت داخل ۸۵درصد شده بود.
بر این اساس، باید حداقل ۸۵ درصد دانش طراحی و ساخت تجهیزات مورد نیاز این صنعت بومی میشد که بر همین اساس قرارداد تولید قطار ملی در سال ۱۳۹۸ منعقد شد.
اکنون ۵ سالی از شروع پروژه قطار ملی با انعقاد قراردادی بین معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و شرکت متروی تهران به نمایندگی از شهرداری تهران به عنوان کارفرما و شرکت واگن سازی تهران و شرکت مپنا و جهاد دانشگاهی به عنوان مجریان زیبرخشهای اصلی قطار و چندین شرکت دانش بنیان به عنوان زنجیره تامین تجهیزات و قطعات میگذرد؛ بنابراین از تیرماه ۱۳۹۸ با توجه به اسناد بالادستی به ویژه سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی و پتانسیلها و توانمندیهای موجود در داخل کشور معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شرکت راه آهن شهری تهران و حومه (مترو) تصمیم به طراحی و ساخت واگنهای مترویی با استفاده از توانمندیهای موجود در داخل کشور گرفتند.
در این قرارداد که موضوع آن مشارکت در توسعه محصول یک رام قطار مترو برای خطوط مترو تهران با استفاده از پتانسیلهای موجود در داخل کشور و همکاری یک طراح معتبر بین المللی بود به مرحله امضا رسید. هدف از این مشارکت همکاری طرفین به منظور طراحی ئ ساخت واگنهای مترویی برای بهره برداری در خطوط متروی تهران با استفاده از پتانسیلهای موجود در داخل کشور بود.
مروری بر کارنامه ساخت قطار ملی
این قرارداد دو فاز داشت که فاز اول آن مربوط به طراحی و ساخت یک رام قطار هفت واگنه برای خطوط مترو تهران با استفاده از منابع مالی طرفین بود.
اولین مراحل تست گرم این قطار ۱۶ فروردین ۱۴۰۰ در خط تست پایانه فتحآباد با موفقیت انجام شد. سیستم رانش این قطار شامل تمام بخشهای سختافزاری و نرمافزاری میشود که وظیفه تأمین تغذیه الکتریکی، کنترل و حفاظت و راهبری، حرکت و توقف قطار را برعهده دارد.
۲۰ دستگاه گیربکس، ۲۰ دستگاه موتور ترکشن، ۱۰ دستگاه سیستم کنترل دور موتورها؛ ۴ دستگاه تغذیه تجهیزات جانبی و یک ست کامل TCMS که کنترل و نظارت بر اجزای فوق را برعهده دارد، زیربخشهای سیستم رانش هستند که توسط جهاد دانشگاهی طراحی، ساخته و در این قطار استفاده شده است.
آن زمان تصمیم بر این بود که این قطار ملی به تولید انبوه برسد و جایگزینی برای واردات باشد. در حال حاضر ۸۵ درصد این دستاورد داخلی سازی شده و دانش فنی آن نیز در دست محققان است. این قطار مترویی به صورت ویدیو کنفرانس توسط رئیس جمهور وقت در بهار ۱۴۰۰ رونمایی رسید.
از آنجایی که کشور به این داخلی سازی نیاز دارد و علاوه بر شهر تهران، کلان شهرهای دیگر در کشور میتوانند از این دستاورد بومی بهره ببرند و با حمایتهایی که از طرف معاونت فناوری ریاست جموهوری داشت این پروژه به خوبی پیش رفتو به نتایج ارزشمندی رسید.
قطار ملی در حال جابجایی مسافر
در راستای دریافت آخرین آمار از پروژه قطار ملی با محمد فرزی مدیر پروژه سیستم رانش قطار ملی در جهاد دانشگاهی علم و صنعت به گفتگو نشستیم که مشروح آن را میخوانیم؛
*با توجه به اینکه ۵ سال از استارت پروژه قطار ملی میگذرد بفرمایید که این قطار مجوزهای لازم را دریافت کرده است؟
فرزی: مجوز بین المللی قطار ملی مدتها قبل صادر شده بود، اما حدود فروردین ماه امسال مجوز داخلی از طرف مدیران مترو داده شد و هم اکنون قطار در خط مترو پرند در حال جابجایی مسافر است.
* چند واگن یا رام این محصول ایرانی در حال استفاده است؟
فرزی: یک رام قطار یا ۷ واگن که تمام تستها را گذرانده است.
*توسعه قطار ملی منوط به چه مواردی است؟
فرزی: قرار بود ۱۱۳ واگن دیگر تولید انبوه شود و این مسئله منوط به بهره برداری از قطار، پاس کردن تستهای بین المللی و اخذ مجوز است و تمام شروط لازم برای اینکه تولید انبوه شروع شود از نظر فنی و تکنیکال فراهم شده و فقط شهرداری باید مسائل مالی را حل کند و کار را سفارش دهد.
*آیا برای تامین قطعات نیاز به واردات است؟
فرزی: تمام بخشهای اصلی قطار ساخت داخل است؛ واگن سازی، مپنا و جهاد دانشگاهی این قطار را ساخته اند. البته مانند همه پروژههای دیگر کشور بخشی از المانها مانند نیمه هادیها و آی سیهای خاصی که استفاده میشود وارداتی هستند و این موارد در کل دنیا محدود است که شرکتهای خاصی آنها را میسازند. محدودیت ویژهای برای واردات آنها نداریم و مانند وارد کردن یک قطعه بزرگ نیست که بگوییم محدودیت داریم. حدود ۱۵ درصد تجهیزات مورد استفاده در قطار وارداتی و ۸۵ درصد ساخت داخل است. در ۱۵ درصد هم محدودیتی برای واردات نداریم.
* تولید انبوه واگنها در چه بازه زمانی انجام میگیرد؟
فرزی: بر اساس برنامه ریزی که در کشور انجام شده ۲۱۰ واگن که حدود ۳۰ رام قطار است را حدود ۲۰ ماه آینده میتوان تحویل مترو داد. البته لازم به یادآوری است که قطارها به صورت رام به رام تحویل میشوند و اولین رام حدود ۹ تا ۱۲ ماه آینده تحویل داده میشود. بعد از آن هر ماه تقریبا یک رام قطار تا سه رام میتوان تحویل داد.
*به صورت کلی چه تعداد رام میتوانید تولید کنید تا نیاز کشور برطرف شود؟
فرزی: نیاز کشور به مراتب از توان تولید فعلی بیشتر است. ولی منابع محدود مالی در بخش کارفرمایی میزان سفارش گذاری را محدود میکند ولی اگر منابع مالی تامین شود میتوان میزان تولید در ماه به دو تا سه برابر هم فزایش داد.
*طی چه بازه زمانی تولید بیش از ۲۰ رام امکان پذیر است؟
فرزی: اگر برنامه خوبی برای تامین مالی پروژه در نظر گرفته شود حدود ۲۰ ماه آینده ۳۰ رام قطار میتواند تحویل متروی تهران شود.
*چقدر باید تامین مالی شود تا ۳۰ رام به تولید انبوه برسد؟
فرزی: حدود ۲۱۰ میلیون یورو مورد نیاز است.
*آیا تقدم و تاخری در مقوله تامین نیاز کشور و صادرات آن وجود دارد؟
فرزی: فعلا نیاز داخل آنقدر زیاد است، اگر این ۲۱۰ واگن را تحویل دهیم شهرهای کشور هم نیاز دارند همچنین قطارهای قدیمی تهران نیز نیاز به نوسازی و بعضا جایگزنی دارند بر اساس اخرین آمار، سایر شهرها همراه با تهران حدود ۱۰ هزار واگن برای ده سال آینده نیاز دارند.
*خبرهایی مبنی بر تامین نیاز از چین نیز در کنار تولیدات واگنهای قطار توسط سازندگان داخلی شنیده میشود؟ آیا صحت دارد؟ اگر بله شما به تولید پیش میروید یا خیر؟
فرزی: برنامه ریزی مدیران عالی شهری و کشوری این است که حدود ۲ هزار واگن با فاینانس چین تامین شود. در پنج سال آینده هر چه تولید بتوانیم کنیم داخل کشور به آن نیاز دارد و از نیاز داخل فراتر نمیتوانیم برویم و این نیاز انباشته کشور است که بیش از ده سال است هیچ واگنی به متروهای کشور تحویل نشده یا در حدود یکی، دو رام بوده است.
در صورتی که بسیاری از خطوط ما از سال ۹۰ راه افتاده ایستگاههای زیادی افتتاح و زیربناهای مترو کامل شده است؛ الان باید بگوییم ۸۰ درصد هزینههای مورد نیاز مترو را انجام شده و ۲۰ درصد دیگر که ناوگان باشد معطل مانده و هنوز اتفاق ویژهای برای آن نیفتاده است؛ و عملا بهره برداری از آن هزینه ۸۰% انجام شده هم منوط به انجام این ۲۰درصد هزینه لازم برای ناوگان است.
*آقای مهندس فرزی با وجود رقیبهای خارجی در کشور برای تامین نیاز کشور، دست از کار نکشیده اید و بفرمایید که برای ۳۰ رام طی ۲۰ ماه آینده فعالیت پنج شرکت دانش بنیان کافی است یا باید توسعه یابد؟
فرزی: قطعا ساختارها باید کاملتر شود، تا ۹ ماه اولیه که اولین رام آماده میشود بنای تولید انبوه چیده میشود و نیرو و کارگاهها تدارک دیده میشود؛ همچنین خریدهای لازم صورت گرفته و زنجیره تامین به خط میشود همه این موارد باید اتفاق بیفتد چرا که تا به حال این حجم تولید انبوه واگن در کشور با سطح از بومی سازی رخ نداده است.
تاکنون نمونه سازی و تولید اولیه به تعداد محدود بوده است. وقتی تعداد ۳۰ برابر قطار ملی شود بسیاری از الزامات باید کنار هم چیده شود.
*اوایل انعقاد قرارداد برای تولید انبوه قطار تولید ۱۱۳ واگن بود؛ این تعداد واگن به کجا رسید؟
فرزی: بعد از قطار ملی اولین قراردادی که به صورت رسمی تولید انبوه آن قرار بود شروع شود ۱۰۵ واگن بود، اما آن زمان متولیان امر گفتند ۸ واگن هم به ۱۰۵ اضافه شود که مجموع آن ۱۱۳ واگن میشد و اولین تولید انبوه و قرارداد بعد از قطار ملی بود. صحبتها انجام شده و تعیین تکلیف شده و تایید پیشنهادهای تکنیکالی و فنی مراحل انجام شده؛ همچنین نقش آفرینهای اصلی پروژه مشخص شده، اما معطل تصمیم گیرینهای مدیران عالی شهرداری و تامین منابع مالی است.
شهرداری و شرکت مترو تلاش میکند پک اول که ۱۵ رام قطار ۷ واگنه بعلاوه یک رام قطار ۸ واگنه است را تامین مالی کرده و قرارداد را ببندد؛ اما هنوز محقق نشده است.
نکته مهم این است که در پروسه طراحی و تولید قطار ملی ظرفیتهایی شکل گرفته؛ مانند نهالی که میوه داده و مشخص شده از پس کاری که باید انجام دهد برمی آید. اگر روند تصمیم گیری و واگذاری کار بیشتر از این زمان ببرد و با اتفاقاتی که در حوزه جهانی رخ داده، مانند جنگهای اوکراین و غزه و افزایش قیمتها جهانی؛ حفظ ساختارهای شکل گرفته و تضمین انجام پروژه با پایه مالی انجام شده در قطار ملی را غیر ممکن میکند. تیمهای فناورانه شکل گرفته برای پروژه از نخبههای علمی کشور هستند که در صورت عدم ارجاع کار به سرعت توسط مراکزعلمی و پژوهشی خارج از کشور جذب شده و شالوده کار از دست خواهد رفت.
تا کنون ما به زحمت زیادی این ساختار را حفظ کنیم، اما قطعا اگر شرکت واگن سازی همکاری با پروژه ۶۳۰ واگن فاینانس چین را شروع کند (تقریبا دو سال دیگر کارهای اصلی واگن سازی در آن پروژه شروع میشود) دیگر بدنه ساز قطار را در زنجیره تولید نخواهیم داشت همین جهاد دانشگاهی و مپنا هم تا ابد منتظر پروژههای متروی نمیمانند و پروژههای دیگری را شروه میکنند این یعنی که زنجیرهای شکل گرفته برای تولید قطارهای متروی در کشور از بین خواهد رفت.
همه ما پذیرفته ایم در هیچ حوزهای با توجه به شرایطی که داریم نمیتوانیم با چین رقابت کنیم و با توجه به نیازهای کشور انتظار نداریم تامین واگن از چین و با فاینانس تعطیل شود.
یک نیاز انباشته در کشور به ۱۰ هزار واگن وجود دارد که اگر تامین شود استفاده از خطوط مان بهینه خواهد شد. اگر آن موضوع به این مسئله کمک میکند پیگیری شود، اما همزمان این طرف هم (تولید داخل) به طور جدی دنبال شود. فکر میکنم محصول داخلی مان بسیار زودتر نسبت به واگنهایی که چینیها وعده اش را داده اند به دست بهره برداران مترو در کشور برسد.
*با وجود رقیبی مانند چین، مطالبات شما برای ساخت رام قطار تامین شده است؟
فرزی: بخشی از مطالبات مان در قطار ملی هنوز پرداخت نشده است و پیمانکاران مان مطالبات کامل شان را نگرفته اند. به علت تغییرات زیاد نرخ ارز از زمان قرارداد تاکنون گرفتاریهای زیادی هم برای جهاد دانشگاهی و هم زنجیره تامین جهاد دانشگاهی ایجاد شده است. از دست اندرکاران در خواست داریم مسائل مالی پروژه قبلی که از قطارش استفاده میکنند و از پس تستها و کنترل کیفیت برآمده، حل شود.
حدود ۴۰ درصد کل قرارداد هنوز پرداخت نشده است. متولی قطار ملی از نظر مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و شرکت متروی تهران بود. به نظر
میرسد معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری سهم خودش را پرداخت کرده ولی مترو سهم خودش را نپرداخته است.
تبدیل تهدید به فرصت...
آنطور که پیداست محققان کشور توانایی ساخت قطار را دارند و توانسته اند در پروسه بومی سازی نقش مهمی ایفا کنند. حال بایستی وفاقی بین دستگاهها وجود داشته باشد که کمترین میزان واردات و بیشترین حجم از تولیدات برای خطوط مترویی و راه آهن در نظر گرفته شود؛ به صورت خیلی شفاف میتوان گفت شاید لازم باشد با قاطعیت جلوی واردات و هر گونه قراردادی که که باعث ورود واگنهای قطار میشود را گرفت.
این اقدام قاطعانه میتواند علاوه بر تامین نیاز داخل، به اشتغال متخصصان کشور کمک بسزایی کند و این یعنی تبدیل تهدید به فرصت. فرصتی که یک اضلاع آن اشتغال، خودکفایی، تولید و تامین، افزایش نیروهای متخصص، ایجاد شرکتها و تیمهای استارت آپی است.
انتهای پیام/